Odkrywając bogactwo ludzkich mózgów – zimowe polecajki książkowe o neuroróżnorodności
Agata Korczyk
Neuroróżnorodność wskazuje na naturalne zróżnicowanie ludzkich umysłów, podkreślając jednocześnie mocne strony osób neuroatypowych takie jak m.in. pamięć wzrokowa, obrazowe myślenia, koncentracja, dokładność, kreatywność, wyobraźnia, wytrwałość.
Początkowo osobami neuroatypowymi nazywano osoby w spektrum autyzmu i z zespołem Aspergera. Z biegiem czasu definicja ta ewoluowała i najczęściej osoby te opisywane są jako takie, których układ nerwowy rozwija się w sposób inny niż typowy, przez co w różny sposób postrzegają świat i wchodzą z nim w interakcję.
Tym razem mamy dla Was polecajki książkowe w obszarze neuroróżnorodności, zebrane przez Zespół osób Eksperckich Projektu Dostępny Design.
„Iskry w mojej głowie” (Elle McNicoll) – opowieść jedenastoletniej Addie w spektrum autyzmu, która odkryła w sobie moc zmieniania świata. Dziewczynka inaczej doświadcza rzeczywistość i odbiera bodźce mocniej niż inne dzieci, spotykając się jednak z niezrozumieniem – również wśród dorosłych. Gdy tylko coś ją zainteresuje, nie spocznie póki nie pozna się wszystkiego na ten temat. Jej życie odmienia się, gdy dowiaduje się, że dawniej w jej miasteczku odbywały się procesy czarownic. Odtąd podejmuję walkę o sprawiedliwość, szacunek i akceptację odmienności. Książka dzięki pierwszoosobowej narracji pozwala wniknąć w umysł dziewczynki, która dąży do przywrócenia honoru niesłusznie osądzonym i niezrozumianym za swoją inność kobietom.
„Byłam dzieckiem autystycznym” (Temple Grandin, Margaret M. Scariano) – książka łączy w sobie fakty naukowe dotyczące spektrum autyzmu, jak i osobiste doświadczenia Temple Grandin. Jest ona studium głęboko skrywanych wspomnień i uczuć oraz wnikliwą próbą objaśnienia sposobu myślenia osoby w spektrum autyzmu. Książka ukazuje niezwykłą historię osoby w spektrum, która przy odpowiednim wsparciu, trosce i zrozumieniu otoczenia połączonych z własną pasją, motywacją i autowymaganiami, nauczyła się opiekować swą neuroróżnorodność i przełamywać lęki. Spektakularny przebieg rozwoju opisany w książce do dziś wzbudza wiele komentarzy i kontrowersji.
„Dziewczyna w spektrum” (Ewa Furgał) – książka, która łamie powszechne przekonanie o tym, że spektrum autyzmu dotyczy głównie chłopców i mężczyzn. Autorka, u której diagnozę zespołu Aspergera postawiono w wieku 36 lat, jako jedna z pierwszych w Polsce podjęła się marginalizowanego tematu związku spektrum i płci. Książka jest więc zbiorem dostępnej wiedzy dotyczącej spektrum u kobiet, zderzonej z osobistym doświadczeniem autorki. Porusza temat społecznego odbioru kobiet w spektrum, dotyka warstwy emocjonalnej, życia zawodowego, związków, zdrowia, czy rozpoznawania własnej seksualności.
“My daliśmy radę, Tobie też się uda!. Przewodnik po życiu na świecie dla osób z zespołem Aspergera” (Tony Attwood) – zbiór porad sformułowanych dla osób w spektrum autyzmu przez osoby z zespołem Aspergera lub w spektrum. Każdy z 17 rozdziałów poświęcony jest konkretnym trudnościom towarzyszącym ASD, które rozpoznano na podstawie nowatorskiego badania przeprowadzonego przez dr. Tony’ego Attwooda, Craiga Evansa i Anitę Lesko. Książkę okraszono barwnymi pracami plastycznymi osób w spektrum autyzmu.
